Leczenie komórek macierzystych w dystrofii mięśniowej (MD)

Oczywiście żadne leczenie nie jest pozbawione powikłań, a terapia komórkami macierzystymi jest taka sama. Jednak pomimo swojej nowości, terapia mezenchymalnymi komórkami macierzystymi ma ograniczone skutki uboczne, jeśli jest stosowana prawidłowo, z porównywalnymi ogólnymi skutkami ubocznymi do tych doświadczanych podczas regularnej transfuzji krwi lub przeszczepu obcego narządu (np. reakcje alergiczne, odrzucenie komórek lub gorączka). Ponadto, w badaniach dotyczących terapii komórkami macierzystymi u pacjentów z dystrofią mięśniową, nie odnotowano żadnych znaczących skutków ubocznych, a żadne z nich nie zagrażały życiu ani nie miały długotrwałych konsekwencji w przypadku stosowania mezenchymalnych komórek macierzystych (10). Były one również łatwe do leczenia w momencie ich wystąpienia.

Nie ma określonego czasu na leczenie komórkami macierzystymi, ale podobnie jak w przypadku wielu innych schorzeń neurologicznych, ogólnie zalecamy rozpoczęcie terapii komórkami macierzystymi wcześnie po postawieniu diagnozy – tj. w dzieciństwie. Wynika to z faktu, że im wcześniej interwencja komórek macierzystych zostanie podjęta, tym łatwiej jest zapobiec dalszemu uszkodzeniu włókien mięśniowych i przywrócić normalne funkcjonowanie. mobilne funkcjonowanie, zanim dojdzie do trwałego uszkodzenia i zaniku/utraty mięśni.

Nadal musimy informować, że korzyści kliniczne nie są w 100% gwarantowane, jak w przypadku każdej interwencji, a konsultacja z naszymi specjalistami przed poddaniem się zabiegowi jest niezwykle ważna, aby uzyskać lepszy wgląd w procedurę i szacowaną możliwość powodzenia leczenia w indywidualnym przypadku.

W Beike wykorzystujemy komórki macierzyste pochodzące ze sznura pępowinowego w leczeniu dystrofii mięśniowych, zarówno mezenchymalne/tkankowe pochodzące ze sznura pępowinowego, jak i komórki krwiotwórcze pobrane od zdrowych matek po normalnym porodzie. Jak wspomniano wcześniej, jednoczesne podawanie obu rodzajów komórek macierzystych, mezenchymalnych i krwiotwórczych komórek macierzystych, zapewnia lepsze wyniki.

Biorąc pod uwagę, że dystrofie mięśniowe występują z powodu dziedzicznych wad genetycznych w genach odpowiedzialnych za prawidłowy rozwój i funkcjonowanie mięśni, możliwości ich leczenia są ograniczone, podobnie jak w przypadku wielu innych zaburzeń dziedzicznych. Obecne opcje leczenia dystrofii mięśniowych obejmują:

• Fizjoterapia: Fizjoterapia jest nadal główną formą leczenia dystrofii mięśniowej – wraz ze sterydami (2).
• Sterydy: Sterydy są silnymi lekami przeciwzapalnymi, które mogą również modulować odpowiedź immunologiczną organizmu. Obecnie istnieją dowody na to, że wczesne stosowanie glikokortykoidów/steroidów opóźnia wystąpienie uzależnienia od wózka inwalidzkiego. Jednak do dnia dzisiejszego i pomimo szeroko zakrojonych badań na ten temat, nadal istnieją wątpliwości co do tego, który steryd jest najlepszy do stosowania i możliwe ryzyko niedostatecznego lub nadmiernego leczenia. Jest to również dodatek do potencjalnych skutków ubocznych długotrwałego stosowania sterydów, takich jak przyrost masy ciała i wyższe ryzyko infekcji (2).
• Terapia genowa: jest to kolejny obiecujący sposób terapii – podobny do terapii komórkami macierzystymi – z wieloma lekami zatwierdzonymi przez FDA w przypadku dystrofii mięśniowych ze względu na ograniczoną liczbę dostępnych opcji. Leki te są ukierunkowane na nieprawidłowości genów odpowiedzialne za niszczenie mięśni i dystrofię; jednak biorąc pod uwagę, że leki te są ukierunkowane na określoną mutację genetyczną, zależą one od obecności określonej mutacji/aberracji genetycznej u pacjenta, aby móc je stosować. Na przykład, jeden z zatwierdzonych leków o nazwie Eteplirsen okazał się skuteczny tylko u około 15% pacjentów z DMD, którzy są nosicielami określonej mutacji w eksonie 15 genu DMD. Oznacza to, że u dzieci, u których występuje nieprawidłowość genu w innym miejscu lub nawet inna nieprawidłowość w tym samym genie – co jest powszechne – lek ten nie przynosi korzyści. Dlatego terapia genowa wymaga skrupulatnej oceny genetycznej przed jej zastosowaniem (3, 4).

Objawy dystrofii mięśniowej różnią się znacznie w zależności od rodzaju wady – a tym samym rodzaju dystrofii mięśniowej. Na przykład objawy obserwowane w DMD są poważniejsze i szybciej postępują niż te obserwowane w łagodniejszych postaciach, takich jak dystrofia mięśniowa Beckera. Najczęstszym typem dystrofii mięśniowej jest DMD, która zwykle pojawia się w wieku około 4-5 lat (1, 2):

• Stopniowe osłabienie i zanik mięśni
• Opóźnienie w osiąganiu etapów motorycznych
• Utrata wcześniejszej zdolności poruszania się (np. stanie/chodzenie)
• Nawracające powikłania oddechowe (spowodowane nieprawidłowym funkcjonowaniem mięśni oddechowych)
• Nieprawidłowości serca (zwykle przed ukończeniem 20. roku życia)

Osoby z cięższą postacią DMD zazwyczaj poruszają się na wózku inwalidzkim przed ukończeniem 12 roku życia i zwykle rozwijają się u nich poważne powikłania sercowe i oddechowe, a nie bezpośrednie problemy mięśniowe (1).

Do tej pory nie przeprowadzono ani jednego badania – zgodnie z naszą wiedzą – które porównałoby różne typy komórek macierzystych pod względem bezpieczeństwa i skuteczności, szczególnie u pacjentów z dystrofiami mięśniowymi. Możemy jednak podsumować różne źródła komórek macierzystych, które zostały przetestowane w tych zaburzeniach. Każda forma komórek macierzystych ma swoje zalety i wady, o których będzie jeszcze mowa. Różne źródła komórek macierzystych, które zostały przetestowane w różnych dystrofiach mięśniowych – zarówno na zwierzętach, jak i na ludziach – obejmują (5, 10):

• Mezenchymalne komórki macierzyste: Są to komórki macierzyste uzyskane z tkanki tłuszczowej, szpiku kostnego lub tkanek pępowiny – które faktycznie wykorzystujemy w Beike. Komórki te są najczęściej stosowanymi komórkami macierzystymi, ponieważ można je łatwo wytwarzać w większych ilościach, aby pomieścić większą liczbę pacjentów i zapewnić lepszą skuteczność, mają lepszą odpowiedź w chorobach neurologicznych i mięśniowych, mają lepszą zdolność różnicowania się w wiele typów komórek i mają lepsze działanie zapobiegające śmierci komórek w przypadku stanów zwyrodnieniowych, takich jak dystrofie mięśniowe, które powodują postępujący zanik mięśni – w porównaniu z innymi komórkami macierzystymi. Mezenchymalne komórki macierzyste można uzyskać z różnych źródeł, w tym ze sznura pępowinowego, szpiku kostnego i tkanki tłuszczowej.
• Mięśniowe/satelitarne komórki macierzyste: Jest to kolejny typ komórek, który ma szczególne zalety w różnicowaniu się w uszkodzone komórki włókien mięśniowych tego samego pochodzenia; choć ich zastosowanie u pacjentów jest ograniczone ze względu na ich ograniczoną zdolność migracji do miejsca uszkodzenia po przeszczepie. Te komórki macierzyste wymagają również długotrwałego tłumienia odporności za pomocą leków immunosupresyjnych, aby zapobiec odrzuceniu przeszczepu.
• Dorosłe pluripotencjalne komórki macierzyste: Są one kolejnym źródłem, które może być produkowane w dużych ilościach, ale ich zdolności różnicowania są ograniczone.
• Embrionalne komórki macierzyste: Innym rodzajem komórek macierzystych są embrionalne komórki macierzyste. Komórki te również mogą różnicować się w fotoreceptory, ale są trudne do uzyskania i budzą obawy etyczne dotyczące ich źródeł.

Po dokładnym przeanalizowaniu wszystkich korzyści i zagrożeń związanych z każdym typem komórek, zdecydowaliśmy się wykorzystać mezenchymalne komórki macierzyste ze sznura pępowiny jako główne źródło, ponieważ są one najszerzej przebadanym typem komórek w chorobach nerwowo-mięśniowych, w tym dystrofii mięśniowej, z najmniejszą liczbą zgłaszanych skutków ubocznych (6). Jest to dodatek do jednoczesnego wykorzystania komórek krwi pępowinowej (komórek krwiotwórczych), aby zapewnić dodatkowe korzyści z zastosowania dwóch rodzajów komórek macierzystych; z których każdy przyczynia się do regeneracji mięśni i nerwów poprzez różne uzupełniające się mechanizmy.

Oprócz źródła komórek macierzystych, istnieje również wiele dróg ich podawania. Większość badań klinicznych testujących terapię komórkami macierzystymi w dystrofii mięśniowej wykorzystuje jedną – lub obie – z dwóch preferowanych dróg (10):

• Dożylnie (do krwi)
• Domięśniowo (miejscowo do mięśni)

Badania wykazały, że w przeciwieństwie do pojedynczej drogi podania dożylnego, podawanie komórek macierzystych podwójną drogą zapewnia znaczące wyniki kliniczne i poprawę (10). W Beike stosujemy jednoczesne podawanie dożylne i domięśniowe, aby osiągnąć najlepsze wyniki przy możliwie najmniejszych skutkach ubocznych.

Dystrofie mięśniowe to szeroka grupa dziedzicznych zaburzeń charakteryzujących się stopniowym osłabieniem i zanikiem różnych mięśni ciała. Istnieje wiele rodzajów dystrofii mięśniowej, ale najbardziej znanym typem – i niestety najcięższym – jest dystrofia mięśniowa Duchenne’a (DMD).